DENİZKÖY-DİKİLİ - YÖRESEL YEMEKLER

   Merhaba...
Köyümüzün güzel yemeklerinin tanıtım görevini üstlenmek beni onurlandırdı.
Yemeklerimizi; büyüklerimizin anlatımlarından derleyerek sizlere aktarmak ve damak zevkimizi sizlerle paylaşmak hem heyecanlı hemde oldukça keyifli.
Hazırlarken ninemden ( babamın babaannesi )başlayarak , büyüklerimize her bir yemeği nasıl yaptıklarını sordum . Dört kuşak boyunca bizim ailede yemek pişirilen kaplar dışında pek bir şey değişmediğini görünce sevindim.   Gelenekselliğin kuşaklar boyunca korunması ve sürdürülmesi bizim kuşağın, bu gün asırlık tadları tanımasını sağlamıştır. Her yıl, ders kitaplarında önemi sıkça vurgulanmaktadır "Beslenme" konusunun. Buna rağmen büyük şehirlerde yaşayan arkadaşlarımızın bizim kadar şanslı olmadığını düşünüyorum. Kantinde bulabildikleri mısır çerezi,şeker, çikuoata , cips gibi yiyeceklerle enerji toplarken sağlıksız besleniyorlar.
Bizim okulumuzda tam gün eğitim olduğundan öğle yemeği de verilmektedir. Bu bizim atıştırma isteğimizi azaltıyor. Ayrıca yöre halkı tavuklu pilav ,ayran, lokma , pişi gibi hayırlarını okulumuz öğrencilerine getirir. Sokak aralarından evlere giderken mutlak bir pişi yapanın ikramına maruz kalırız..Sıcacık kabarık bu lokma hamuru ,koyun peynirimizin eşliğinde dayanılmaz bir lezzete dönüşür. Bu yöreden bu kadar çok pehlivan çıktığına şaşırmıyorum "besisi iyidir bizim köyün " der babam. Gerçektende çok Şanslıyız.
Bu  yazıları hazırlarken elbette yardım aldım.
Derleme hazırlığında başta babam olmak üzere tüm aileme ,büyüklerime , yazım kuralları için ; annem ve teyzelerime çok teşekkür ederim.

YÖRESEL YEMEKLERİMİZ

Şölen Yemekleri ve keşfettiğimiz tatlar olarak , yemekleri iki sınıfta toplamak iyi olur.

ŞÖLEN YEMEKLERİ :

Genel olarak şölen yemekleri diye adlandırdım. Her şey şölen havasında olsun diye.
Köyümüz deyimiyle Cemiyet yemekleridir .
Düğün, sünnet, hayır, asker uğurlama gibi toplu davetler için hazırlanan yemeklerdir.
Duyurusu cami hoporlöründen yapılır davet sahibi,davet yeri ve zamanı ilan edilir.
Ailenin en büyük hanımı yemeklerin yapımına önderlik eder.
Yakın akraba yardımıyla dört bir elden yemekler pişirilir, sofralar kurulur, servis yapılır.
Çoluk çocuk, yaşlı genç , yoldan geçen herkes nasibini alır bu yemeklerden. Kedi , köpek , kuşlar ve balıklarımız dahil kimse aç kalmaz ve zerre kadar yemek israf olmaz.
Baş yemeği keşkek dir. Topalak ikinci yemektir. Bu ikisini size anlatacığım. Diğer yemekler mevsimine göre hemen hemen her yörede yapılabilen yemeklerden oluşur.
Etli patates, Etli Nohut, Kurufasulye, Bezelye, pilav, yoğurtlu çorba,ezogelin, şehriye, sütlü çorba , sarma, dolma, yoğurt , salata, irmik helvası gibi..

KEŞKEK

Akşamdan buğday bol sıcak su ile ıslatılır.Sabahleyin koyunun arka bacağı ile birlikte odun ateşinde kalaylı kazanda pişirilir.Daha sonra etin kemikleri temizlenerek et ile buğday karışımı ağaçtan yapılmış sopalarla dövülür.Buğdayı dövme görevi Denizköy'lü genç erkeklere aittir.Buğday ile et birbirinden ayırılmıyacak vaziyette birbirine karışır.Kısacası et görünmeyecek duruma getirilir.Kepçe ile yerinden kalkmayacak hale gelene kadar pişirilir. Yeneceği zaman üzerine tereyağlı kırmızı toz biber ekilir.

TOPALAK

Yöremizin en sevilen yemeğidir.Düğün ve Bayramlar onsuz olmaz.Bir çok yörede görünüş olarak başka bir sulu köfte yemeğine benzetseniz de yapılış olarak tamamen farklıdır.
Teyzem Hale Ger bir çok yemeği olduğu gibi babamdan öğrendiği Topalağı da zevkle yapar. Kendine ait blog da paylaştığı üzere resimli olarak anlatmasını istediğimde
beni kırmadı.. İşte onun kaleminden ve fotoları ile TOPALAK

Malzemeler:

500 gr yağsız ve sinirsiz et

300 gr bulgur

1/2 su bardağı un

1 adet büyük boy kuru soğan

1 yumurtanın akı

Tuz

Karabiber

Kimyon

Kırmızı toz biber (Arzuya göre)

Haşlanmış kemikli et

Yapılışı:

Öncelikle kemikli eti haşlıyoruz.Pişmesine yakın içine topalakları ilave edip birlikte pişirmeye devam ediyoruz.

Topalağın Hazırlanışı:

Topalak yapacağımız etin sinirlerini temizliyoruz.Bıçakla kıyıyoruz.

Temiz bir taş yardımıyla dövüyoruz

Rendelediğimiz soğanı,

kimyonu,

karabiberi,

toz biberi (pul biberi)

ve tuzu ilave ediyoruz.

Üzerine bulguru yedire,yedire ilave ediyoruz

Dövmeye devam ediyoruz.

Bulgurun tamamını ekledikten sonra,1 yumurtanın akını ilave ediyoruz

Karıştırıp,dövmeye devam ediyoruz

Unu ilave ediyor ve yoğuruyoruz

Topalaktan ufak parçalar alıp elimizde sıkarak,yuvarlıyoruz

Yuvarlanıyorsa olmuş demektir.Dağılıyorsa yuvarlanacak kıvama gelene kadar tekrar dövüyoruz

Yuvarladığımız topalakları,haşladığımız kemikli etlere ilave ediyor ve birlikte pişiriyoruz

Afiyet olsun

OĞLAK KAVURMA

Köyümüzün yerlilerinin birçoğu koyun ve keçi üreticiliği yapmaktadır. Her yıl bahar aylarında yavrulayan keçi ve kuzu yavruları ortalığı şenliğe çevirir. Üreticiler için; hayvan sayılarının artması yanı sıra yoğurt ve peynir üretimi için de dört gözle beklediği bir zamandır bu.

Koyunlarımız yöreye özgün olmasına karşın son yıllarda sütü çok makbul olan Saanen keçisi üretimi de yaygınlaşmaya başlamıştır.

Yerli koyun ve keçi üretiminde köyümüz Yörük gelenekselliğini korumaktadır. Kulaklarında üreticisinin işaretini bulunduran koyun ve keçiler Karadağ’ın tepelerinde bulunan Hasan ağa köyü ve civarına serbest bırakılırlar. Gün boyu doğal olarak yayılan hayvanlar gün batımı ile Pırnar dallarından çevrili korunaklarına kendiliğinden girer. Civarda bulunan doğal su kaynakları sayesinde kendiliklerinden yetişen koyun ve keçiler tamamen doğal ortamda beslenmeleri nedeni ile tam anlamıyla organiktir.

Doğum zamanları yaklaştığında daha sık olmak üzere koyun ve keçilerini kontrol için Karadağlara çıkarlar. Yavruları Domuz, çakal gibi vahşi hayvanların parçalamasından korumak için anne ile birlikte kapalı bir korunağa alırlar. Birden fazla yavrulama durumunda annenin iki yavruyu da besleyip besleyemeyeceğine bakarak, gerektiğinde yavruyu biberon ile emzirmek suretiyle beslemek üzere evlerine getirip aylarca beslerler.

Oğlak Kavurma ise her kuzulama döneminde kutlama niteliği taşıyan geleneksel bir yemektir.

YAPILIŞI

Lezzet bakımından en iyisi Üç aylık oğlaktan yapılandır. Oğlak kesildikten sonra asılı olduğu yerde yıkandıktan sonra başkaca yıkanmaz.
Kemikleri ayrılmadan iri halde parçalanır. Tepsi gibi geniş ağızlı kapaklı bir güvece 1 çay bardağı zeytinyağı ile birlikte konur. Kısık odun ateşinde tahta kaşıkla çevrile, çevrile pişirilir. Önceleri kendi suyunu bırakan etler, pişmeye yakın çıtırdayarak suyunu çeker. Bu dönemle hafifçe zeytinyağı ilave edilerek, kaşıkla karıştırmadan güveci iki el ile sallamak suretiyle etlerin her yanının kavrulması sağlanır. Tuz, kekik ve kimyon ektikten sonra ocaktan alınır. Bu şekliyle yemeye hazırdır.

Ancak şölen havası için; etler bir tepsiye dizilir. Üzerine kırmızıbiber ile karıştırılmış zeytin yağı sürülür, kekik ekilir, odun fırınına ya da kuzine ye konur. 10-15 dakika kızartılır.

KEŞFETTİĞİMİZ TATLAR

YANIKYER OTU:

Yanır yer otu adına başka bir yerde rastlamadık. Bitkinin başka adla bilinen bir benzerini bulamadık.
Genellikle eski taş duvar yıkıntıları civarlarında raslanıyor.
Doğada kendiliğinden biten bu ot hazırlandığında harika bir salataya dönüşüyor.
Bitki toplanıp temizleniyor.Yıkandıktan sonra 10-15 dakika haşlanıp, suyu iyice süzdürülür.
Zeytinyağı ve tuz ilave edilir.

Denizköylüler genel olarak bütün ot salatalarını haşlandıktan sonra avuç içinde sıkarak suyunu iyice alırlar ve ekşisiz yerler.
Ancak limon ilavesi ile de çok lezzetli oluyor.